Kto wynalazł windę?

2024 Autor: Sherilyn Boyd | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 09:39

Te wczesne windy były raczej otwartymi samochodami niż zamkniętymi, i składały się z platformy z wciągnikami, które umożliwiłyby poruszanie się samochodu w pionie. Wciągniki były zwykle obsługiwane ręcznie, zarówno przez ludzi, jak i zwierzęta, chociaż czasami używano kół wodnych. Rzymianie używali tych prostych dźwigów przez wiele lat, zwykle do przenoszenia wody, materiałów budowlanych lub innych ciężkich przedmiotów z jednego miejsca do drugiego.

Co do dedykowanej windy pasażerskiej, została ona stworzona w XVIII wieku, z jednym z pierwszych używanych przez króla Ludwika XV w 1743 roku. Miał zbudowaną w Wersalu windę, która przenosiła go ze swoich mieszkań na pierwsze piętro do swojej kochanki " apartamenty na drugim piętrze. Ta winda nie była o wiele bardziej zaawansowana technologicznie niż te używane w Rzymie. Aby to zadziałało, mężczyźni stacjonowali w kominie ciągniętym na linach. Nazywali to "latającym krzesłem".

Dopiero w XIX wieku technologia windy naprawdę zaczęła się rozwijać. Na początek windy nie musiały już pracować ręcznie. W 1823 roku dwaj brytyjscy architekci - Burton i Hormer - zbudowali napędzany parą "pokój wznoszący", by zabrać turystów na peron, skąd roztacza się widok na Londyn. Kilka lat później ich wynalazek został rozszerzony na architektów Frost i Stutt, którzy dodali pas i przeciwwagę do mocy pary.

Wkrótce zaczęto również tworzyć systemy hydrauliczne, wykorzystując ciśnienie wody do podnoszenia i opuszczania kabiny windy. Jednak w niektórych przypadkach nie było to praktyczne - koparki musiały być wykopywane pod szybem windy, aby umożliwić odciągnięcie tłoka. Im wyższa winda, tym głębiej musi być dół. W związku z tym nie było to realną opcją dla wyższych budynków w dużych miastach.

Mimo że systemy hydrauliczne są nieco bezpieczniejsze niż dźwigi napędzane parą lub kablowe, parowe, z kablami i przeciwwagami, utknęły w miejscu. Miały tylko jedną poważną wadę: kable mogły się zatrzasnąć, a czasem nawet pękły, co spowodowało gwałtowny spadek windy na dno szybu, zabijając pasażerów i uszkadzając materiały budowlane lub inne przedmioty transportowane. Nie trzeba dodawać, że nikt nie skakał, aby wsiąść na te niebezpieczne windy, a więc do tej pory windy osobowe były w dużej mierze nowością.

Człowiekiem, który rozwiązał problem bezpieczeństwa windy, czyniąc wieżowce możliwymi, był Elisha Otis, który jest powszechnie znany jako wynalazca nowoczesnej windy. W 1852 roku Otis opracował projekt, który miał "hamulec" bezpieczeństwa. W przypadku pęknięcia kabli, drewniana rama u góry kabiny windy wyskoczyłaby i uderzyła w ściany szybu, zatrzymując windę jego ślady.

Sam Otis zademonstrował urządzenie, które nazwał "bezpiecznym wciągnikiem" na targach w Nowym Jorku w 1854 roku, kiedy sam wszedł do windy i zrobił cięcie. Zamiast spadać na śmierć, jak się wydawało, że publiczność może się wydarzyć, jego wciągnik bezpieczeństwa wyskoczył, łapiąc windę w ciągu kilku sekund. Nie trzeba dodawać, że tłum był pod wrażeniem.

Otis założył własną firmę windową, która zainstalowała pierwszą publiczną windę w nowojorskim budynku w 1874 roku. Firma Winda Otis jest nadal znana jako największy na świecie producent wind.

Podczas gdy konstrukcja dźwigu kablowego pozostała, wprowadzono wiele dodatkowych ulepszeń, z których najbardziej oczywistym jest to, że windy są teraz zasilane energią elektryczną, a nie parową, co było zmianą, która zaczęła się w latach 80. XIX wieku. Elektryczna winda została opatentowana przez Alexandra Milesa w 1887 roku, chociaż została zbudowana przez niemieckiego wynalazcę Wernera von Siemensa w 1880 roku.

Podnośnik bezpieczeństwa Otis także nie był końcem innowacji w zakresie bezpieczeństwa. W dzisiejszych czasach winda nie może gwałtownie spadać i zabijać pasażerów. Istnieje teraz wiele lin stalowych, które utrzymują ciężar windy, a także wiele różnych systemów hamowania, aby zatrzymać przewrócenie się windy, jeśli kable w jakiś sposób się zatrzasną. Jeśli mimo wszystkich tych środków bezpieczeństwa winda się opada, w dolnej części wału znajdują się amortyzatory, co sprawia, że jest mało prawdopodobne, że dojdzie do śmierci i ograniczy możliwość poważnych obrażeń.

Dodatkowe fakty:

• Elisha Otis nie jest uważany za wynalazcę nowoczesnej windy przez wszystkich. Inny człowiek, Otis Tufts, opatentował konstrukcję windy, która miała drzwi, które otwierały się i zamykały automatycznie oraz ławki w środku. Jednak konstrukcja Tuftsa wyeliminowała typowy system kablowy ze względu na kwestie bezpieczeństwa, a zamiast tego użył niepraktycznego, drogiego systemu wkręcania windy w gigantyczną śrubę. Oczywiście w wysokich budynkach byłoby to niewspółmiernie drogie. Konstrukcja Elishi Otis była znacznie prostsza (i bliższa nowoczesnym projektom), łatwiejsza w użyciu i tańsza, dlatego też na ogół otrzymuje kredyt, a nie kępki. Powiedział, że "Vertical Screw Railway" został zainstalowany w kilku budynkach w Nowym Jorku i Filadelfii.
• Pierwszy szyb windy został umieszczony w budynku, zanim Elisha Otis zaprojektował swoją bezpieczną, parową windę. Dokonano tego w 1853 roku w budynku Cooper Union Foundation w Nowym Jorku. Peter Cooper uważał, że windy zostaną udoskonalone i bezpieczne w pewnym momencie w niedalekiej przyszłości, więc uwzględniono je w projekcie budynku. Zajęło to kilka dziesięcioleci, ale winda została ostatecznie zainstalowana w szybie przez firmę Elisha Otis.
• Elisha Otis urodził się w rodzinie rolniczej w 1811 roku, ale spędził dużo czasu u kowala jako dziecko, zafascynowany narzędziami i robieniem rzeczy. Stworzył wiele wynalazków, aby pomóc w gospodarstwie, w tym koło pasowe i system wind. W pewnym momencie pracował również w fabryce łóżek i zbudował maszynę, która znacznie zwiększyła wskaźniki produkcji.
• Odważna demonstracja bezpieczeństwa Windy na Światowych Targach została zaszczepiona przez Phineasa Barnuma, który jest również odpowiedzialny za stosowanie zwrotów typu "skacz na modę".
• Firma Otis Tufts wynalazła również maszynę drukarską napędzaną parą i napęd kafarowy zasilany parą.